TÍNH CHẤT BẮC CẦU KHÔNG LÀ CHÂN LÝ TRONG THI ẢNH

K6 - Một thời Tranh - Nứa Một thời để nhớ

Xin chào và chúc sức khỏe toàn bộ các anh chị, các bạn sinh viên khóa 6 trường Đại học Cơ Điện và mọi người từng trải qua mái trường thân yêu ấy!
Xin cảm ơn mọi đóng góp ý kiến, bài vở, hình ảnh để "Hội K6 Cơ Điện" là nơi thân thiết của mỗi cựu SV K6I - K6MA - K6MB - ... thuở ban đầu 1970!
Blog chào mừng cựu sinh viên các khóa khác nhau của ĐH Cơ Điện vào thăm và cùng xây dựng Hội K6 Cơ Điện thành "sân chơi" chung của chúng ta!
Mời các anh chị và các bạn chưa quen blog nhấn vào đây . Các bạn cũng nên ghi nhớ địa chỉ blog dự phòng: http://k6bc11r.wordpress.comBan biên tập - K6BC11R Ban biên tập - K6BC11R Ban biên tập - K6BC11RBan biên tập - K6BC11RBan biên tập - K6BC11R -------- Email: k6bc11r@gmail.com

1 tháng 9, 2018

TÍNH CHẤT BẮC CẦU KHÔNG LÀ CHÂN LÝ TRONG THI ẢNH

Bui Hoa Tien is feeling peaceful.

19 hrs ·

Sau nhiều cuộc thi ảnh, dư luận (trong đó đa số là tác giả dự thi) lại xôn xao, bàn tán, trong đó khen cũng có mà chê thì cũng không ít. Trong số các đối tượng được lôi ra chỉ trích, thì đội ngũ GK thường là những nhân vật chính. Đã có những vị GK từng bị "quăng quật", "ném đá" đến nhừ người, mất ăn mất ngủ, thậm chí đổ bệnh mà ốm... Họ có bị oan không? Thực tế đã chứng minh và còn tiếp tục được minh chứng trong tương lai...

Có rất nhiều lý do được đưa ra để chê, trong đó có 2 câu hỏi thắc mắc được lặp đi lặp lại gần đây và chứa đầy ẩn ức lẫn nghi ngờ. Đại ý rằng:
1, "Bức ảnh từng đoạt giải tại cuộc thi cấp này lại bị loại khi dự thi ở cấp cao hơn. Ngược lại, có những bức ảnh được chọn TL, thậm chí đoạt giải của cuộc thi cấp cao nhất nhưng đã từng bị loại ở cuộc thi cấp thấp hơn"
2, "Ông A, bà A không có tước hiệu gì thì làm sao đủ trình để chấm tác phẩm của những nghệ sĩ có tước hiệu cao, có bề dày, kinh nghiệm sáng tác?"
Những câu hỏi như thế chưa khi nào được giải thích cặn kẽ, đầy đủ, có tính tổng quát. Có chăng chỉ là đôi lời (khi thì rón rén, lúc thì hùng hồn) được tung ra bên bàn cafe hay mâm nhậu: "Chuyện bình thường mà, có gì đâu!"
Theo tôi, lý giải 2 câu hỏi này ta nên cùng nhìn vào 2 vấn đề chính.
* Thứ nhất là mỗi cuộc thi ở các cấp khác nhau, được tổ chức với những yếu tố khác nhau, như phạm vi địa phương, vùng miền và đối tượng dự thi; tính chuyên biệt của chủ đề cuộc thi; phạm vi lĩnh vực ngành, nghề của đơn vị tổ chức cuộc thi... Tôi tạm gọi chung là QUY MÔ TÍNH CHẤT CUỘC THI.
* Khả năng, trình độ, tư cách phẩm chất của đội ngũ GK ở mỗi cuộc thi khác nhau. Tôi tạm gọi chung là TRÁCH NHIỆM CỦA GK.
VỀ QUY MÔ TÍNH CHẤT CUỘC THI:
- Bức ảnh đoạt giải ở cuộc thi cấp tỉnh chẳng hạn, nó đoạt giải bởi phạm vi cuộc thi trong tỉnh đó thôi. Đối tượng phản ánh chỉ trong địa phận tỉnh đó, chưa kể đối tượng dự thi cũng chỉ hạn chế là người của tỉnh đó (các cuộc thi cấp khu vực cũng tương tự)... Nhưng khi dự ở cuộc thi cấp cao hơn, có quy mô tính chất cuộc thi rộng hơn, lại phải cọ sát, thi đấu với số lượng ảnh gấp nhiều lần hơn, khi không vượt qua được thì bị loại cũng là bình thường.
- Ngược lại, có bức ảnh từng bị loại ở cuộc thi cấp tỉnh nhưng lại được chọn treo, thậm chí đoạt giải ở cuộc thi cấp cao hơn, vì sao? Ở cấp tỉnh bị loại có thể do nó không đáp ứng tiêu chí về nội dung chủ đề chuyên biệt (thậm chí bị coi là lạc đề), trong khi ở đây nội dung lại được đề cao hơn giá trị thẩm mỹ, rồi lại được kiểm soát rất kỹ bởi một hai GK "cơ cấu" của địa phương... Nhưng khi dự thi ở cấp cao hơn, nội dung chủ đề mở, nếu ảnh đó có giá trị về thẩm mỹ cao thì sẽ được chọn TL hoặc đoạt giải. Ở các cuộc thi có nội dung chủ đề mang tính chuyên ngành cũng vậy thôi. Có bức ảnh rất nuột nà, bắt mắt nhưng chỉ cần một lỗi nhỏ về nội dung có tính chuyên biệt do Ban TC quy định, nên nó bị "rớt". Đến khi dự thi ở cấp cao hơn, chi tiết lỗi nhỏ đó không đáng bị "soi" bởi nội dung, nên nó đẹp thì nó được tôn vinh thôi.
VỀ TRÁCH NHIỆM CỦA GK:
- Tuỳ theo cấp độ và yêu cầu của các đơn vị tổ chức, việc thành lập đội ngũ GK cũng có sự lựa chọn khác nhau, theo quan điểm của những người ra quyết định. Nhưng họ luôn có một nguyên tắc: chọn người có uy tín trong giới ảnh; người am hiểu chuyên ngành liên quan nội dung chủ đề của cuộc thi; người làm cán bộ quản lý... Vấn đề là vận dụng nguyên tắc đó như thế nào, có chuẩn hay không? lại là chuyện khác. Một vị mới thành danh trong giới ảnh (tôi không muốn nói rõ là mới vào hội nọ hội kia), chưa tước hiệu gì, nhưng lại đang đứng đầu một nhóm nhiếp ảnh có tới hàng chục thành viên. Với uy tín của người thủ lĩnh, được mời đi chấm ảnh ở cuộc thi khá lớn rồi bị chê tơi bời, như thế thực sự có uy tín hay không? Một vị có chức trong cơ quan quản lý, nhưng chưa đủ tầm về ảnh, đáng lẽ cứ thể hiện mình trong vai trò chỉ đạo, hoặc tổ chức có hơn không, lại cử tham gia chấm cuộc thi lớn nhất để rồi không ít lần được người đồng nhiệm nhắc đến chỉ bằng cái nhếch mép xem thường... Một vị có tước hiệu cao ngất ngưởng, chấm ảnh xong không biết đánh giá tổng kết, không đủ lý lẽ, cứ ấp úng không bảo vệ được lá phiếu của mình, khiến anh em lắc đầu lè lưỡi... Vậy sự lựa chọn như thế có thực sự mang lại hiệu quả hay không...
- Trách nhiệm của đội ngũ GK còn phụ thuộc vào yếu tố khách quan. Ý đề cập của tôi là rất ít (chứ không phải không có) người được chọn làm GK lại có khả năng hài hoà một cách công tâm trong nhìn nhận của mình giữa yếu tố nội dung và yếu tố thẩm mỹ khi chấm ảnh. Có cuộc thi do yêu cầu khắt khe để bảo đảm yếu tố nội dung, Ban TC đã chọn GK đa số là người có thiên hướng ảnh báo chí với lý do để "đề cao tính hiện thực". Thế nên, dư luận mới có dịp lên án, họ chỉ trích rằng toàn ảnh "ghi chép" được tôn vinh, như thế là triệt tiêu xu hướng sáng tạo, bay bổng, cảm xúc... Chưa hết, có cuộc thi lại đề cao tính nghệ thuật, nên Ban TC đã "thỉnh" vào đội ngũ GK toàn những tên tuổi cứng cựa, vô vàn giải thưởng quốc tế, trình xử lý hậu kỳ cao siêu và từng là tấm gương về ý tưởng sáng tạo... Ấy thế nhưng dư luận đâu có tiếc lời chê, nào là "ảnh thiếu hiện thực, không gần gũi đời sống", "chắp ghép tài thật", thậm chí còn thách thức nhau hẹn đến hiện trường xem có bối cảnh thật như trong ảnh hay không... vân vân và mây mây. Hic, đương nhiên cũng có lúc giữa hai "phái" trọng giá trị nội dung và đề cao giá trị nghệ thuật tỏ ra hợp tác và thuần phục nhau, nhưng cũng có lúc ngầm phán xét nhau ghê gớm.
- Cho nên, phải nói rằng qua mỗi một cuộc thi, những bức ảnh được đội ngũ GK đánh giá, thẩm định ở những mức độ khác nhau, thậm chí trái ngược nhau. Ngoài vấn đề được lý giải bởi quy mô tính chất của cuộc thi như đã nêu trên, thì trách nhiệm của GK là một yếu tố rất lớn. Ảnh bị loại ở cuộc thi này là do GK ở đó họ gần gũi, họ hiểu về vùng miền, về phong cảnh, di tích, lịch sử văn hoá, tập quán... họ phát hiện ra và không đánh giá cao những ảnh "không có thật". Nhưng cũng bức ảnh đó lại được chọn treo TL hoặc đoạt giải của cuộc thi cao hơn, bởi GK cuộc này ít có cơ hội tiếp cận thực tiễn, không nhận ra chi tiết "giả tạo" trong bức ảnh như những GK kia, cho nên đẹp thì "mình chọn thôi". Chưa kể đến yếu tố rất con người, đó là: với đội GK này, bức ảnh đó quá quen thuộc, "chỗ này tớ đến nhiều và chụp mãi rồi, lạ gì". Nhưng với đội GK khác thì thấy độc và lạ, "góc nhìn mới quá, lạ thế nhỉ". Chưa hết đâu, có GK còn lợi dụng phương thức chấm điểm độc lập, không công khai để dùng mẹo (hợp lệ) nhằm áp đặt ý mình trên cả tập thể... Ha ha, đó là thực tế.
Vậy nên, trong cuộc chơi xa xỉ này, mỗi người có quyền chọn chơi hay không chơi, chơi chỗ này không chơi chỗ kia, tin GK này thì chơi, không tin thì thôi... Chứ nhất khoát không thể đòi hỏi A>B, B>C thì phải là A>C. Tính chất bắc cầu trong toán học không thể là chân lý trong các cuộc thi nhiếp ảnh.
DỰ ĐOÁN: VIETNAM 2 - UAE 1. CHÚNG TA THÊM HC ĐỒNG.

43 Comments

6 Shares

139Trịnh Tố Oanh, Tuấn Nguyễn and 137 others

LikeShow more reactions

Comment