TẾT XƯA

TRẦN MINH HẢI K6i

      Tầm này đến khổ vì từ Làng Giàn kẽo kẹt xe đạp khung miền nam cà tàng, ra Ngã tư sở, Đại la, vòng về Giảng võ xếp hàng mua đủ theo tem phiếu Bánh mứt kẹo, Thuốc lá, Mỳ chính, Bóng bì, Băng pháo tép...mới lỵ Thịt thà. Thua dân sở tại đã xếp hàng gạch từ trước. Có thế mới đủ tang phụ liệu gói bánh chưng xanh và thi triển cỗ Tết. Nồi bánh chưng là tâm điểm tết của mỗi nhà (rộn rịp rửa lá, gói ,đun vớt, ép) dọn dẹp nhà cửa ban thờ và bày biện với tất cả tấm lòng thành kính... Bố mất sớm Nhà cháu lãnh trách nhiệm hậu cần, rồi dẫn các em đi chúc Tết họ hàng. Dân K6 ta ở Phố tuyền như thế cả, Dân K6 ở ngoại tỉnh thì có đụng thịt lợn đội HTX nông nghiệp, chợ phiên mua thêm hàng nông sản mà mình thiếu, choen hoẻn tang bìa phiếu. Lũ trẻ chỉ quan tâm tới bánh pháo tép đốt trước Giao thừa và mồng một Tết, mơ ước năm nay được mừng tuổi vài hào (Chả như bây giờ Hưu mừng con cháu 10 nghìn chúng xịu mặt ra) Mông 1 tết Cha, mồng 2 tết Mẹ, mồng 3 tết thầy theo bố mẹ đi khắp lượt khỏi áy náy.

Năm 1970 đi ăn cơm thiên hạ, chức danh Phó thường dân-SV Cơ điện, ngửa tay xin Mẹ từng hào tiêu vặt. Về Tết nhảy tàu trốn vé là đương nhiên khỏi bàn. Cơ mà khổ về đận đi về bằng tàu hỏa, úi giời lúc nào cũng đông nghìn nghịt ra. Cứ phải qua ga Đông anh lúc ngược, qua ga Gia lâm khi xuôi thì mới căn giờ chính xác xuống ga cuối cùng. Tránh tàu hàng giờ tại ga phụ như cơm bữa. 76 km tàu chạy từ Lưu xá 20h30 đêm trước-8h30 sáng hôm sau tàu mời dừng chỗ chắn tàu Trần phú. Mà đi chuyến “tăng cường“ bằng các toa đen chở than, chở trâu bò, xuống tàu ai nấy mặt mũi quần áo đen nhẻm bụi than. Xong tết lên học tiếp, thi bánh chưng nhà tên nào ngon nhất (Nam hà gói nhân xương sườn lợn kèm hành-ăn ngon phết) được 1,2 buổi còn dư âm sau là lại đói, lại thèm trường kỳ gần 2 năm khóa 6. Nhớ nôn nao 6/12 hàng năm trường ĐHCĐ tổ chức ăn tươi, có năm còn phát cho mỗi tên 1 cái bánh chưng Tết. Không khí trước và sau Tết lên lớp học: cả Tầy và Trò đầy tâm trạng. Tết nghèo cả nước, tinh thần là chính. Đêm 30 tết dạo quanh Bờ hồ sao êm ả, chất chứa nhiều cảm xúc khó quên. Chả có pháo hoa mà lòng rạo rực dâng đầy-hy vọng năm mới sẽ tốt hơn năm cũ. Chợ hoa Hàng Lược-Nhà thờ lớn-Cầu Thê húc-ca nhạc khu đền Bà Kiệu...mang theo hành trang bao nhiêu chàng trai trẻ lên đường ra trận.

Năm 1972 12 tên C3D76F304B khồng phải đi B, mà vào ĐHL F304B di học lớp A trưởng sau này HL tiếp các mẻ lính khác. Lính BB ở rừng xanh núi đỏ, đêm 30 tết gác khu chuồng lợn Đại đội, nghe văng vẳng tiếng đài TNVN đọc toàn văn Hiệp định Pa ri vừa ký, mơ hồ có ngày sẽ trở về học tiếp đời sinh viên dang dở. Chiến tranh vẫn còn, lính cũ ra cổng doanh trại đón lớp lớp tân binh mới vào, hy vọng nhận đồng hương cấp tỉnh huyện.

Năm 1973 Tại vùng đất BC Tăng Thiết giáp đóng quân đại trà, Nhà cháu làm lính Công binh-Chuyên làm nhà cho quan ở, mình thì ăn nhờ ở đậu. Xoong chảo cuốc xẻng ra bãi lái Đồng oanh xếp đá, sửa đường, đổ bê tông các loại Vách cho xe tăng tập. Chuẩn bị tết nhất rôm rả, vui đêm Giao thừa hát hò+hái hoa dân chủ, về dánh tú lơ khơ Tiến lên-rồi là gác-rồi là nhớ nhà và linh tinh xòe các nỗi nhớ nhung...Những tên được về tranh thủ mặt mày hớn hở, các tên không về tỏa ra các nhà xưa mình đã đóng quân chúc tết bà con (làm chén rượu sắn, góc bánh chưng,bắn điếu thuốc lào chén nước...cho có cảm giác ỏ nhà) Hãn hữu mới thấy đôi nam nữ quân nhân đèo nhau về nhà người yên ăn tết. Cỗ đơn vị Chiều ba mươi-trưa mồng một-trưa mồng hai là hết...Chuyện Tết lính kéo dài cho đến lúc CSV được ra quân đận cuối năm Ất Mão 1975.

Năm 1980 trở đi, có năm nhà máy liên hệ đổi sản phẩm lấy gạo lợn, chia cho CBCNV. Lơn móc hàm chuyển về 5h sáng, phân các đơn vị khoảng 7h, chia cho các tổ và PX làm 9h xong, 16h30 tan tầm mới được mang thịt về nhà...ôi thôi thịt chuyển màu héo quắt do quạt thốc...có vài ba cân thịt đó là tươm lắm rồi. Thì vẫn phải tranh thủ xếp hàng mua thực phẩ theo tem phiếu nhà nước. Lại ra Ngã tư sở-Đại la-chợ Mơ  chợ Hôm-Giảng võ như gần 20 năm trước. Lo được cát tết, xẩm chiều ngày Ba mươi tết mệt bã ra và lử lả cả người. Mồng 4 đã đi làm. Chùa PK ngã tư sở từ ngày có quan to đến lễ, trở nên linh thiêng kéo bà con ND tới ùn ùn, thành ra tắc đường đi làm muộn.

Giờ ý à, không khí trước tết đã tàn phai theo năm tháng. Có tiền mất 1,2 buổi đi siêu thị, chợ cóc xung quanh là sắm đủ thứ cho một cái têt gia đình tươm tất. Chỉ ốm phụ huynh ở nhà lụi cụi sắm sửa và thở dài Bao giờ cho đến ngày xưa gói đun nồi bánh quây quần với con cháu. Pháo không còn, hoa cây cảnh rung rinh bóng trong phòng đèn sáng trưng, Các Cụ ôm cái ti vi, con cháu áo quần diêm dúa đi ra phố nhớn đón Giao thừa, hái Lộc về là chén rượu tách cà phê rồi lăn ra ngủ

Ơ hơ Tết đến đít rồi nhá !