KỈ NIỆM MỘT LẦN GẶP VĨ NHÂN

Nguyen Canh Hoang

December 20 at 9:49pm ·

Năm 1988 đi hội nghị ở Ba lan, transit ở Moscow. Sẵn có lá đa trong túi, vào hẳn nhà khách Sứ quán ở cho oai, mỗi ngày mất 1 $, đỡ phiền bạn bè.
Tối, xuống CLB xem TV, thấy có 1 cụ già tầm 75 tuổi mặc áo lông Đức ngồi co ro ở đó. Hết TV, thấy cụ không về, hỏi thì cụ bảo:
- Tôi transit qua đây, vào nhà khách nhưng không có tiền, nên không được ở. Xin mãi, họ mới cho ngồi nhờ ở đây đợi mai đi tiếp. May, vì ngoài phố tuyết rơi, lạnh quá!
Liền mời cụ về phòng ngủ cùng, vì có 2 giường đầy đủ chăn đệm. Đoán cụ đói, nên lấy bánh mì bơ và xúc xích mời cụ ăn, xong mới leo lên giường. Trái múi giờ, 2 ông cháu chưa ngủ được nên nói chuyện mãi. Kì lạ, cụ già cái gì cũng biết, càng nói chuyện càng ngạc nhiên về độ uyên bác phi thường của cụ. Gần sáng, mới tò mò hỏi, cụ đi đâu mà qua cái đất Moscow lạnh lẽo này, và sao mà cụ không có lấy 1 $ để ngủ ở nhà khách. Cụ đáp:
- Tôi được Viện Hàn lâm KH Hungary mời sang báo cáo hội nghị KH. Họ lo vé MB đi lại, ăn ở bên kia chu đáo. Mỗi tiền đi đường thì họ không nghĩ tới, mà hưu rồi nên Nhà nước ta cũng chẳng cấp cho tôi, và tôi cũng chẳng có!
Ngạc nhiên ghê gớm, lúc chia tay hỏi tên, cụ đáp:
- Tôi tên là Trần Đại Nghĩa!
Ôi chao ôi, thì ra đây là nhà khoa học lừng danh, một trong những người chế tạo bom bay V1, V2 nổi tiếng trong Thế chiến thứ 2. Con người này từng theo Cụ Hồ về Việt Bắc, chế tạo bom ba càng, súng không giật SKZ, bazooka, thủy lôi áp suất ABS, đạn bay, ..., góp phần không nhỏ cho đất nước trong cuộc kháng chiến thần kì của dân tộc. Và, vì không có 1 $, cụ không được ngủ ở nhà khách Sứ quán Vn tại Moscow!

P/S: Stt chỉ muốn nêu sự ngưỡng mộ và may mắn được gặp một con người uyên bác và thực sự đáng kính trọng. Tuy nhiên một số comment lại nâng tầm quan điểm về việc nhà khách không cho cụ vào ngủ, nên phải thêm đoạn PS này. Xin nêu rõ giá trị của 1 $ thời đó: Lương nghiên cứu sinh là 70 rúp, chưa đến 2 $; vé máy bay hai chiều Warsaw-Moscow-Hanoi 25 $. Nhà khách, có quy định chứ không thể ai vào nghỉ cũng được. Và với bản tính khiêm nhường, chắc chắn khi đó cụ đã không xưng danh!