NHỚ VỀ CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐHCĐ CỦA TÔI - phần 1

Trần Minh Hải - K6i

       Sắp đến ngày 20.11 tớ lại nhớ đến các thầy cô dạy tớ ở k6i và k10ia ĐHCĐ. Sau đây là một vài kỷ niệm riêng của tớ với các thầy cô, 45 năm rồi, tớ mới dám kể ra đới...

       Hôm nay nhớ lại những năm 1970, giáo viên và SV cùng có chung cuộc sống kham khổ trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước. Thời chúng ta học các K truyền khẩu: thầy ý dễ, thầy nọ hay chém. 2 thầy cùng bộ môn mà ghét nhau... thì lớp ta thi có mà lãnh đủ, chết như ngả rạ? Rồi thì giai thoại: dân điện mà học môn cơ – thi môn cơ ý, lại vưỡn chết như ngả rạ (dân cơ…thì ngược lại rứa). SV giải thích vì các thầy giải quyết khâu oai, cho chúng nó sợ, mà coi trọng môn mình. Khi mình thi bị tạch thì hậm hực, cú thầy sao nặng tay với mình, vân vân và vân vân...

Bài đang tiếp tục chỉnh sửa, mời các bạn góp ý và góp ảnh các thầy cho K6BC11R nhé!

      Bây chừ, tớ ngồi ngẫm lại mới ngẫm ra, ngộ ra nhiều điều: k6 toàn trai trẻ mười tám đôi mươi, ăn 17kg gạo, lơp thì gần nhà ở, sát giờ học chạy ù 1 hơi là tới. Còn các thầy cô vừa hơn hẳn về cái đầu óc, về tuổi đời, trẩy tỉnh lĩnh bằng ĐH chí ít là sớm hơn chúng ta 5,6 năm giời... ăn có 13kg gạo/tháng, mỗi thầy cô có một hoàn cảnh riêng, có gần thì ta mới hiểu. Xuân, hạ, thu, đông, nắng gắt, mưa gió bão bùng, rét căt da thịt... các thầy cô vẫn đều đặn cuốc bộ 1,5-2km từ khu nhà giáo viên băng qua con đường đầy cát bụi, qua các con đồi trọc... đến giảng dạy, phụ đạo cho lũ chúng ta. Sống đạm bạc, say mê nghiên cứu KH, giỏi chuyên môn, hào hoa trong phong cách sống, cũng như đối nhân xử thế, chấm thi nghiêm túc... nhiều thầy đã nổi danh trong giới khoa học nước nhà, cao quý thay, trân trọng thay!

      Xin hầu chư vị vài kỷ niệm của tớ với các Thầy Cô giáo Đại học Cơ điện yêu quý của chúng ta

      Các tên CCB chắc nỏ nhớ giáo viên chủ nhiệm lớp k6i đâu nhẩy, bởi vì rằng chưa học xong 2 năm khoa cơ bản, thì chúng ta đã nhập ngũ rồi mừ. Tớ thì khác vào lớp k6i, vừa là lính của thầy vừa là đồng hương của thầy cấp: Trung hòa xã, Từ liêm huyện, Hà nội tỉnh (Khi thầy trò cùng có sổ hộ khẩu Phố Tích lương, ĐHCĐ, T.Phố Thái nguyên). SV lớp k10ia, tớ được Thầy nhận lời hướng dẫn đồ án tốt nghiệp. Thầy ở Trung kính thượng sát sông Tô lịch, tớ ở kẻ Giàn thôn Trung kính hạ, (với lị tớ học cùng em gái thầy cả 3 năm câp 3). Triển lãm quốc khánh 2.9.1975 ở Giảng võ và vô số họa báo thời kỳ ấy, kể cả báo Nhân dân đều đăng bức ảnh thầy ngồi trên máy biến áp to vật vã, chỉ đạo SV, ghi chú dưới ảnh là “Trường ĐH Cơ điện khắc phục hậu quả lũ lụt 1971”. Hình như sau 1975 Trường ĐHBK kéo các thầy về gần hết, thời gian sau này Thầy bảo vệ cả hai luận án: Phó tiến sỹ ở trong nước và Tiến sỹ tại Thượng hải TQ. Những năm 1990-2000, sáng sáng thi thoảng tớ và thầy hay gặp nhau tại quán cháo lòng tiết canh ven bờ sông Tô lịch, Thầy và trò cùng là đệ tử lưu linh, cùng bắn thuốc lào cả mà… Tan cuộc ăn sáng, thầy phóng xe máy đến giảng đường Bách khoa dậy học, mặt thầy đỏ phừng phừng. Còn tôi đến Cty làm việc, mặt từ đỏ sang tái dại. Thầy là người hiền hậu nói năng nhỏ nhẹ, nụ cười của thầy dí dủm lắm. Sách của thầy chứa quanh tường nhà cũ, cách ăn nói toát lên tính cách của bậc sĩ  phu ngày xưa, ko màng danh lợi, cười trước thế sự đa đoan… Thầy biên soạn giáo trình Cung cấp điện, Dạy các lớp cao học, đi nam về bắc dạy các lơp chuyên tu… Thầy xây căn nhà trên nền đất cũ của cha ông để lại (2 căn nhà ngói 5 gian xếp hàng 1, sân đầu và sân giữa 2 nhà có diện tích nhỏ thôi mừ, chưng 45m vuông/sân ) thành tòa biệt thự vưà mô đen vừa to đẹp nhất thôn. 2 con trai cũng hoc khoa điện ĐHBK làm ăn tốt, gái đầu lòng ấm êm, phương trưởng cả. Thầy là Giáo sư Tiến sỹ Phan Đăng Khải. Phu nhân của thầy xinh gái nhất thôn, với lị thuộc tuýp người trẻ rứt là lâu nữa. Giờ đây chiều nào thầy cũng đi dạo từ nhà đến các con đường quanh Big C TDH…

 ***

      Tớ diện kiến thầy Nhân lần đầu ngày 9.3.1978, là bởi vì đẫn Ngô Thịnh giới thiệu đến trang trí giúp đám cưới thầy Chiến (Trưởng bộ môn cung cấp điện, là chủ nhiệm lớp k10ia) sẽ xe duyên với Cựu SV lớp K7i nhằm đúng ngày dương lịch 12.3.1978 (tại viện TKế CN bộ nội thương, đôí diện với Diệt 8.3). Thầy chỉ đạo màu họa tiêt trên phông cưới, chỉ nhõn được có 3 màu tím, xanh, trắng mà thôi... Khó cho tớ quá, hiện đại, cách điệu. Thầy rât có gu thẩm mỹ... trong các họa tiết tớ vẽ - thầy duyệt, rồi thầy vẽ thêm - tớ trổ dán... mất 3 hôm mới xong. Rứt chi là đẹp. Cặm cụi làm trổ cắt + tớ là học trò: tịnh ko nói nhiều, chỉ lắng nghe mà thôi. Thầy vừa nhòm, vẽ, góp ý cho tớ, vừa vất vả tiếp các kiều nữ ở viện, vừa chỉ đạo dán phông... Danh tiếng thầy hào hoa nổi khắp nơi mà giờ tớ mới biết… Ối chà chà... thầy tán các mợ duyên lắm, giọng thầy nhẹ nhàng lắm, tớ nghe mà còn mê nữa là các mợ ở viện (Đã xong cái đẫn bằng, xong cái nghề nghiệp giờ muốn chống lầy). Thầy trò tranh thủ làm để cướp thời gian, thầy Chiến ép dùng bữa với 2 vợ chồng thầy, kèm thêm 2 tố nữ là khách. Tớ ăn rón rén, rồi ngắm trộm cặp đôi cô dâu +chú rể, thấy đôi uyên ương nhỏ bé xinh xinh như đôi chim cu, cười rạng rỡ với nhau, nom thich lắm cơ! Cô dâu muốn thầy về cùng làm rể viện mừ. Có một nàng say thầy, tối nào cũng muốn được thầy tiễn về. Bước chân Lãng tử hào hoa của thầy dừng lại ở năm 1979 với cựu SV người Nam định, cùng họ Trần với tớ, cùng là học trò của thầy ở ĐHCĐ ta. Hồi học lớp k10ia, tớ nhớ nhất là khi trả bài thi môn TĐ điều chỉnh (ngày 26.7.1978), thầy hỏi miền giới hạn trên đồ thị.., tớ tịt cả sơ đồ, thầy vừa vẽ vừa ví von: Hải này, giả sử em là hiệp sỹ mà đi đường ở nước Anh thì đường thế nào nhỉ... tớ sáng tỏ cả 2 con mắt ra, viết nhoay nhoáy ra, thầy tủm tỉm cười.

***

      Thầy Ngoạn dạy toán, k6 gọi vụng thầy là phó tiến sỹ, vì hồi đi NCS ở LX thầy có phát minh gì đó về số phức, thầy gửi đăng ký phát minh ngay… oái oăm thay có một tên USA cũng có phát minh như rứa, căn cứ vào dấu bưu điện gửi tới nơi cần tới... thì hắn sớm nửa ngày, hắn được công nhận, thầy mình thì không… Hồì đi lao động Phổ yên, bọn tớ thương thầy gầy yếu, so vai rụt cổ mà gánh đất, bọn tớ xúc đất bỏ vào gánh đất của thầy ít hơn, tìm cách bắt thầy ngồi nghỉ kể chuyện bên tây, thầy không chịu… Về tình duyên của thầy chắc nhiều chư vị còn nhớ...? Các thầy trong trường vun vén cho thầy gặp cô giáo Nhung dậy môn chi tiết máy, cô ấy trẻ măng lại xinh nữa, mới tu nghiệp ở nước ngoài về, thế mà lại thành công xuất sắc đới. . . Riêng đối với phu nhân của người, Là tớ nhớ lắm, thưa chư vị: ngày 6.5.1977 tớ vào thi môn chi tiết máy (nhờ chiến hữu cứu trợ, nên bài cũng tàm tạm được). Thấy cô hiền hậu, tớ lao lên trả bài. Giời ạ, cô bắt tớ: ”anh quay về chép lại toàn bộ bài thi cho sạch sẽ và dễ đọc“. Ối giời ơi, xem bài tớ nộp xong, người dồn hỏi tớ cấp tập và: ”cho anh suy nghĩ rồi trả lời sau“ và rồi cô quay sang hỏi hai tên khác. 2h liền tớ ngồi văt óc làm tiếp… cuối cùng bí tịt, tớ đành: ”xin cô cho tôi thi lại, để ra sớm“, cô hỏi để làm gì, tớ thú thực là đến phiên tổ tớ nấu ăn trưa cho các thầy cô coi thi. Cô nghiêm mặt nói: “Việc ấy người khác lo, anh cứ yên tâm trả bài thi“. Ra khỏi phòng thi tớ bã người, chiến hữu bảo: ”Phen này anh toi rồi, làm sao mà bị quay khét lẹt mấy tiếng thế?“. Tớ trả lời “toi thì thôi“. .. Ối giời cao đất dầy ơi, người nom hiền thế mà… Tối có kết quả thi. Thật không ngờ tới là: tớ và tên cán sự đạt điểm 4, còn chết như ngả rạ 1/3 lớp.

***

      Tớ nhớ thầy Hải dậy Nga văn ở lớp k6i, đang say sưa giảng bài thì cái thìa ăn cơm từ túi quần sau của thầy rơi ra, cả lớp cười òa, thầy thì cười xòa: ”vũ khí bất ly thân của tôi đấy”. Ngày 22.11.1976 thi môn nga văn lớp k10ia, tớ lên trả bài, thầy hỏi ngay: “anh đấy à, đi bộ đội về bao giờ đấy“. Tớ chào thầy, thầy gạt bài thi của tớ sang một bên và hỏi ngay: “các anh đi, về còn đủ người chứ“. Tớ bùi ngùi: ”thưa thầy còn mấy bạn đã hy sinh rồi, còn lại chúng em về học thầy thôi“. Thầy chớp mắt xúc động: “các anh hy sinh toàn là học sinh khá giỏi, tiếc quá đi mất, hoàn thành nghĩa vụ rồi các anh yên tâm học tốt vào nhé“. May là bài tôi bóng lừ, thầy khen “khơ ra sô” tay thầy lật sổ điểm cá nhân của tớ:  “bài anh làm tốt đấy, để xem các môn khác anh thi thế nào? Khá tất cả, tôi cho sẽ cho điểm giỏi để mà lĩnh học bổng”.

 ***

      Ngày 19.12.1978 tớ thi môn tự động truyền động, bí lên xin Thầy gợi ý liên tục. Doãn Hải và một số tên lớp k10ia đi lính về chơi đứng chờ đợi ngoài phòng thi. Tớ lên trả bài vội, thầy hỏi… rồi thầy khen: “ông này vẽ đẹp, đưa sổ đây“ thầy ký toẹt điểm 5/10 rồi nháy mắt; ”dẫn bạn đi quán chứ “

       Ngày 2.1.1979 thi trang bị điện chung ,Thầy hỏi một lúc liền 3 tên, may là tôi tranh thủ hỏi ké tên cán sự Vân (khi lớp mời thầy ra ăn trưa, thầy quay vào mặt đỏ hồng hào), thầy châm điếu thuốc lá (thầy nghiện thuốc lá rất nặng sém cả 2 đốt ngón tay chỗ cầm thuốc). Thấy tôi mặt mũi nhợt nhạt, thầy cười: “đói lắm hử? Các anh là bộ đội về tôi không hỏi thêm nữa, là học sinh tôi còn hỏi thêm dăm ba câu nữa thì mới đạt“. Thế là tôi thoát thêm một môn.

      Thưa chư vị, sở dĩ tớ được các thầy ưu ái như trên, bởi vì rằng: Tớ rất mê tín, chuyên mặc duy nhất 1 bộ quân phục cũ khi vào phòng thi, với lị tớ có 9,5 cái hoa tay, hay được mời đi trang trí các đám cưới… được các thầy khoa điện giao nhiệm vụ trang trí phòng truyền thống khoa điện: Khai mạc hôm 29.10.1978 có rất đông người xem. Trước đó từ 10.9 đến 28.10.1978 Tớ, Luật còm ở k10ia và Bình ở k10ib triển khai bảng biểu, tư liệu khoa đưa xuống, vẽ sơ đồ dán ảnh… Các thầy lao xuống chỉ đạo suốt ngày, chúng tớ lại ngoan ngoãn thực hiện, nên các thầy nhớ mặt… khi thi các thầy tha cho tớ nhiều, chứ tớ có giỏi giang gì đâu mà khoe, xin các thầy cô lượng thứ  những điều em vừa viết ở đây.