Cuộc tìm kiếm mộ liệt sĩ Đặng Văn Toàn (phần 3)

        Nói vậy thì cũng chưa đúng lắm, phải nói là cũng có mấy lần chim bay qua, buớm vàng, bướm đen lượn qua lượn lại mà không con nào đỗ vào mộ cả. Tuy vậy công việc tiến triển đến mức đó đã làm mọi người phấn khởi hơn nhiều, nhất là chị vợ a Ban cho biết Cụ bà ở nhà rất mừng và khỏe hẳn lên. Tối hôm đó trên phòng nghỉ nhìn ra thị trấn thấy ánh đèn trang trí đẹp quá nên với tâm trạng vui vẻ tôi ra Quảng trường 11-3 ngắm cảnh và người trong đêm. Sáng hôm sau anh Can đi chợ sớm mua thêm đồ lễ, tôi ra quảng trường xem các cụ với các cháu tập thể dục và luyện võ thuật. Thị trấn Ba Tơ tuy nhỏ và yên tĩnh nhưng sạch và thoáng bởi nó nằm trong thung lũng rất đẹp với một ngã ba sông.

       Chiều hôm trước có con gái và con rể chú Danh từ Quảng ngãi về nghỉ cùng ra nghĩa trang dọn cỏ, sáng nay lại thêm con gái thứ hai cũng về giúp ba, mẹ dọn nghĩa trang. Bẩy giờ sáng ba anh em lại vào nghĩa trang và đặt lễ nơi mộ cũ thắp nhang rồi ngồi chờ linh vật tới. Nắng gắt dần, cảnh sắc thêm tươi tắn, vậy mà chỉ thấy chim, bướm bay qua thôi. Khoảng 9g bỗng anh Ban kêu to "có con gì bay xuống mộ", chúng tôi nhổm cả lên lại bên mộ chăm chú quan sát. Trước đó tôi không hề nhìn thấy gì nên cúi sát xuống nhìn, mãi mới phát hiện ra một con như nhện như cào cào màu vàng nhạt nhỏ xíu bám trên lá của cành hoa cúc trắng. Tôi lấy máy ảnh chụp luôn, thấy nó bò lên cánh hoa trắng nổi bật lên tôi lại chụp thêm được linh vật ở ví trí đẹp nhất.

        Anh Can liền gọi điện về cho "thầy" để xin ý kiến, thầy nói gì đó với anh Can chỉ thấy anh nhìn mọi người và nói có 4 người gần mộ còn mãi trên cạnh Đài chính có 3 mẹ con vợ Danh đang dọn cỏ. Anh Can bảo mọi người đếm xem có mấy mộ có tên trong hàng ngang 19 ngôi mộ, và chỉ có 3 ngôi có tên thôi. Thầy bảo xem trước mộ có vết nứt không thì không có, bên trái mộ có 2 chiếc lá cúc của cành cúc rơi ra, bên phải mộ không có tổ kiến nhưng thấy có 2, 3 con đang cõng gạo lễ của chiều hôm trước. Sau cùng thầy bảo công việc của thầy như vậy đã xong, mọi người hóa lễ và dọn về, các việc khác tự làm theo hoàn cảnh địa phương cho phép.

       Trưa đến mọi người vừa ăn cơm vừa bàn thêm các công việc tiếp theo. Chú Danh cho biết toàn huyện chỉ có một nghĩa trang liệt sỹ ở thị trấn này và trong gần 1000 mộ chỉ có khoảng 200 mộ có tên thôi. Gần đây có nhiều người bằng ngoại cảm đến tìm mộ thân nhân nên chính quyền yêu cầu phải chờ một năm nếu không có sự trùng lặp nào thì mới được gắn bia hoặc cho bốc chuyển.

       Sau một hồi bàn bạc anh Ban quyết định sáng thứ 2 ra phòng LĐ-TB-XH báo cáo tình hình và cứ xin bốc xem sao, nếu không thì bốc đất trong mộ mang về quê làm lễ và mai táng tạm trước. Tôi đề nghi hai anh nếu vậy cho phép tôi về trước, luôn chủ nhật vì các anh thứ 2 còn về Quảng Ngãi thêm thứ 3-4 có việc khác. Anh Ban đồng ý và mấy anh em chuẩn bị chia tay vì 13g30 có xe buýt đi Quảng Ngãi rồi. Trên xe rời Ba Tơ tôi nghĩ đến Toàn và bao liệt sỹ khác nằm ở đây, sống có dân đùm bọc, chết được dân chăm sóc, những người dân Hre hay K.ho suốt đời theo Cách Mạng. So với chuyến đi tìm di cốt người cậu của Liễu Mai Sâm năm 2011 ở Quảng Trị thì hiệu quả chưa bằng nhưng thế cũng là tốt lắm rồi. Dù sao cũng làm gia đình yên tâm nhất là cụ, mẹ Toàn hơn 90 rồi. Đến đây tôi lại ứa nước mắt vì thương Toàn và bao đồng đội của chúng ta còn chưa được về với "Mẹ". Chúng ta những người còn sống không quên họ nhưng chưa làm được gì cho họ cho các bà mẹ ngày đêm mòn mỏi nhớ thương Con.