MỘT THỜI TRANG TRÍ ĐÁM CƯỚI

 

, tự truyện Trần Minh Hải

Trần Đăng Khoa có câu thơ "Tháng 6, nước như ai nấu, chết cả cá cờ, cua ngoi lên bờ..." Tôi đi dự dăm cỗ cưới giời 37-39 độ C, hế hế.

Nhẽ :

Ngày xửa ngày xưa, mùa cưới là vào mùa thu giăng thanh gió mát. Dựng rạp cưới vui lắm nhé, người người đi gíup nhà đám dựng rạp, mượn bàn ghế, mâm bát, mổ lợn, giã giò mí tham gia các bước cưới gả...chả bị bồ hôi bồ kê ròng ròng chảy khắp người, dồi ra vào mâm tỉn riệu nút lá chuối khô nghe "vào lắm". Thời tiết đó, cô dâu chủ rể ôm ấp, vờn vật chịch nhau chả lo ra mồ hôi, Nên tuần trăng mật, tháng "đêm 7 ngày 3 ngoài ra chớ kể" ngon nghẻ. Số phận đủ Thiên thời-Địa lợi-Nhân hoà, thường sau 280 ngày nhẽ tòi ra thằng Cu cái Hĩm. Bọ Mạ lo cho Chúng bay cưới hôm ni, Lên chức cười như nghé. Từ thời vua Hùng đến hết Thế kỷ 20 lẻ dăm năm-Tuyền thế các vụ cưới xin xứ ta cứ nếp xưa thế mà diễn. Cổ xưa quê chủ yếu cưới dịp cuối năm. Gọi là có "rét mùa cưới", nhưng các cụ cũng bảo dịp ấy mới qua vụ bận rộn, lợn gà nhằm từ đầu năm giờ mới có, xu hào, bắp cải, cà chua...mới có mà làm cỗ!. Nhà nhà lo "tầm nhìn đến tháng 8, tháng 10 lịch ta" dành dụm tiền nong, chăn nuôi lợn, tích thóc, nấu riệu, nhờ Thầy bấm cho ngày đẹp chạm ngõ-ăn hỏi-cưới xin. Lễ gia tiên, Lễ Tơ hồng, Lễ động phòng... đủ đầy các bước nhể. Chắc chả có trang trí đám cưới như nay, có phỏng ?

Nay thì :

Cụ thể cưới quanh năm trừ tháng Cô hồn, thay áo các Cụ. Nóng bỏ mịa ra thì cỗ cười ràn rạt, rầm rập khắp xứ Đông Lào ta. Các đôi yêu nhau muốn "góp gạo thổi cơm chung", không muốn xa nhau đưa đón cách rách nữa, cho các ông Bô bà Bô yên tâm, bớt ca nhạc "Không theo yêu cầu khán thính giả"

Thời @ chúng nó chăm lễ bái, vưỡn cứ đi xem Thầy, tra Mạng xem có hạp "ăn đời ở kiếp" với nhau không?. Nhẽ đêm tân hôn ngày lào chả nhớ, thời đại @ mí 4.0 ngu gì mà không tìm hiểu cho kỹ lưỡng?, các cặp thoát ly bọ mạ đi làm ăn xa nhà phải thuê nhà trọ, sống thử vẹn cả đôi đường tiền tình ái, bây giờ có Nhà nghỉ mí hiệu thuốc Tây nhan nhản "cấp cứu hiệu quả" ngay và nuôn cho cơn cuồng phong tình ái-yên tâm giải quyết hậu quả (nếu đôi ta nỏ đi chung đường đời). Gần ngày cưới chúng nó sẽ mất mấy ngày mí ngót chục triệu cho chụp ảnh nghệ thuật để có MV ảnh cưới long lanh, đôi trẻ thoắt thành ngôi sao Hàn Quốc trong phin phát video và ảnh chui vào các khung kính to nhỏ...(Nói dại nếu như xảy ra "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt" dồi sẽ chễm trệ trên thùng xe công ty môi trường). Ỷ có ô tô mí điện năng, có diều hoà nhiệt độ, thì cái sự xa xôi, nắng mưa, nóng vãi đái chả là cái định gì, thành ra Cưới lúc lào mà chẳng được, ngày lành tháng tốt, giờ đẹp (sách Thầy) sẽ chả là gì-Khi Bác sỹ bẩu cưới gấp. Quan viên hai Họ, ba Bề bốn Bên vất vả đi ăn cỗ "Nỗi khổ này đâu chỉ riêng ai" khỏi biên ra mần chi, vì ai cũng đều dính cả, chỉ thương các Cụ cao niên lầm bầm "Tsb cưới đéo gì đi xa thế, ngày tốt đéo gì mà nóng chảy mỡ thế" Hế hế

Mở bài thế, để biên tiếp Thân bài cho rộng phần rôm rả. Ô hô, Ai tai, Thượng hưởng !

Thời quá trình quá độ thẳng tiến lên CNXH, cưới "Đời sống Mới" đã xuất hiện hàng chục vạn Văn nghệ sỹ tay ngang-nửa mùa sáng tạo ra hàng triệu tác phẩm "Để Đời, Cho muôn đời sau, con cháu ngóng" Không ngoa, không lộng ngôn tý nào sất cả. Họ là những ai? Tác phẩm là cái chi chi mà để đời ?

Xem các album ảnh cưới, từ cái thời chụp bằng máy ảnh 3 chân mà ông phó nhòm chui đầu vào cái khăn choàng chỉnh nét, rồi sẽ giật dây mở ống kính...đến cái thời máy ảnh 1 cuộn phim chụp 36 pô trắng đen. Cam đoan sau cô dâu chú rể, quan viên hai họ là phông cưới, là các tranh vẽ quanh phòng cưới...mà các dâu rể quên béng cả tên người trang trí làm đẹp tươi hai con mắt hôm dự. lưu hình vẽ trong ảnh (họ sáng tác ra trong men riệu bia) cứ là nhấp nhoá "tác phẩm" làm nền các người trong ảnh, nhất là "toàn văn tác phẩm" phông đủ chữ lồng và ngày tháng năm ghi sự "sướng nhất quả đất"

Ngược dòng lịch sử (tưc chuyện ngoài chính sử) về cái sự trang trí phông cưới, phòng cưới từ 1954 giở về sau-do các Văn nghệ sỹ chả tên tuổi gì nhưng anh hoa phát tiết (tay kéo cắt giấy, tay dùng dao trổ, tay ngoáy bút lông, mồm tu bia riệu lấy cảm hứng trổ tài trang trí đám cưới) "Nghề" trang tí đám cưới dễ mà khó, dễ vì quen tay làm hoạ tiết mí mô tip theo gu thời đó, khó vì chiều theo ý thích cô dâu chú rể. Phàm nơi mâm cao cỗ đầy-phông cưới thế lào cũng xong béng. Phàm nhà thanh bạch lại chú trọng khánh tiết phòng cưới. có nhà Hoạ sỹ vườn kiêm luôn vệ sỹ gác nhà cho Gia chủ neo người, đôn đáo chạy tứ tung lo việc-nhịn đói mà ra lót dạ bữa trưa về làm tiếp. Quan khách cơm no rượu say về khểnh, còn hoạ sỹ vươxn gò lưng tôm trổ dán cho đến phút cuối cùng. Trình độ thể hiện khác nhau, sẽ có nhời nhờ làm tiếp đám sau cũng khác ! Thuở ấy trang trí là giúp nhau, Gia chủ bồi dưỡng bao thuốc, lạng chè ngon, chai cuốc lủi là chính, hoạ hoàn mới có phong bao chút đỉnh. Tôi rất mong được mọi người bổ sung chuẫn chỉ lịch sử mốt trang trí cưới (đại cương) ước ao sưu tập đủ các đám cưới mình đã làm ra là khó lắm, dù chỉ lườm cho vui lúc nông nhàn các thức

Phang phảng mô đen phông cưới qua các đẫn thời gian (các cái thủ tục, hoa hoét, cỗ bàn, MC... không tính vào bài viết)

-1954-1964 phông cưới nhẽ có khẩu hiệu "Tổ quốc trên hết" và "Vui duyên mới không quên nhiệm vụ" có ảnh Bác Hồ treo chính giữa phông, hai bên có hai bình hoa (Phông cưới mượn phông văn nghệ của HTX, cơ quan. Bí thì tháo chỉ cái vỏ chăn vải "xanh chéo" TQ rỡ ra làm "phông"). Tặng phẩm thau nhôm, xoong nấu bột, phích nước đặt tất cả lên bàn, lần lượt đọc tên từng chủ nhân của tặng phẩm...Đèn bão hay đèn măng sông là xong béng, trà nước, không có cỗ bàn măm rót, đầy ặc "ai đi hò lờ" và " khoan khoan hò khoan", Dân ca và Chèo

-Thời đánh Mỹ, thì ầng ậc khẩu hiệu treo phông "vui duyên mới không quên nhiệm vụ", "Tổ quốc hòa bình, gia đình hạnh phúc", "Trai yêu vợ hăng say công tác-Gái yêu chồng gánh vác việc đồng", hay "Trai yêu vợ chắc thêm tay súng-Gái yêu chồng thêm vững tay cày"...sang thì cắt giấy dán, màu vẽ là mực cửu long, thuốc đỏ... bút tre dập đầu viết lên giấy; họa hoằn có cả phấn màu viết lên giấy màu...

-1965-1970 xuất hiện chữ lồng tên cô dâu chú rể ngoăsc nhau và chữ Song Hỷ, đôi bồ câu trắng ngậm mỏ vào nhau có dây tua đỏ cách điệu. có bó hoa hồng hai bên phông, có đèn lồng đỏ ngoắc vào khóm tre đủ ngọn la đà và 2 quả măng mập mạp chồi lên mặt đất, có xong quấy bột, phích, chậu tráng men đầy bàn cho đỡ trống

-1971-1975 ngoài chữ lồng, chữ

song hỷ có hình trăng sao cắt từ giấy bạc thuốc lá đính lấm tấm trên phần trán phông (nom vui mắt đáo để) phụ 2 bên hoa và nai hươu ngơ ngác, diềm hoa lá cành, hoạ tiết đôi nam nữ ngả đầu vào nhau, có dây đèn nhấp nháy xanh đỏ vàng vui mắt, có cỗ cưới rồi tuy ko nhiều

-1976-1985 thêm hình tre trúc, cây thông, ban nhạc tây đủ kèn trống người nhảy múa, ở diềm dưới chữ lông và chữ song hỷ. cái ti vi màu đôi thùng loa xập xinh nhạc tây băt mắt quan viên dự cưới, video chưởng hồng koong chát chúa, súng cao bồi giòn đanh thu hút người xem ông già và con trẻ trước giờ khai mạc

-1981-1985 xuất hiện cắt dán chữ xốp, hoa xốp, hình người cắt xốp phun nhũ vàng xanh đỏ các cái (cái này phải đặt mua, khi mang về "nâng như nâng trứng-hứng như hứng hoa") và các hoạ tiết cắt giấy màu bán sẵn (kỷ hà, cách điệu các tư thế ôm hôn nhảy nhót nhau, nom vui mắt đáo để) vi deo phát nhạc quốc tế xập xình, chát chát bùm vui õ

-1986-1995 đông tây y kết hợp chữ xốp, tranh vẽ lâu đài châu âu, cảnh nai vàng ngơ ngác, thông xanh, đôi trẻ mũ vua hoàng hậu... đàn ghi ta hay piano dính khuông nốt nhạc uốn éo mềm mại. nhà sàn bên suối mây trắng vắt sườn non mí đôi nam nữ được sản xuất hàng loạt, ra hàng Mã xem cuốn album nhà hàng-ưng mo đen nào chỉ tay-nhà hàng chọn ra các cụm hoạ tiết (giấy màu, xốp) gói gọn mang về mà dán đầy ằng ậc

-1996-2010 Chữ lồng to xưa nhường cho tên cô dâu chú rể dăng ngang, song hỷ lui về thứ yếu gọi là cho có mặt (kim cổ giao duyên) dưới riềm là hình màu in ôp sét võng lọng đón dâu ngày xưa, nhộn thì dăng đám cưới chuột dòng tranh đông hồ. Sẽ có ảnh tâm lang tân nương to đùng gắn trên phông, đung đưa khi phông phập phùng trong gió trước các quạt điện công nghiệp đế gang cần dài, xé gió quay tít.

Những năm gần đây phông màn rạp cưới Nam tiến ra bắc, các chữ xưa vu quy, thành hôn xuất hiện trở lại, hình trang trí phông được sản xuất hàng loạt, đại lý rải đầy thị trấn, phố nhớn...các đôi uyên ương tha hồ chọn lựa. Các Văn nghệ sỹ nửa mùa trang trí đám cưới đâm nhàn. Chú rể mua đồ mã bán sẵn, không phải mó tay mà @ "chỉ đạo Khắc Huề" treo dán. Màn chiếu 100-300 ín sờ chiếu sê ri ảnh cô dâu chú rể từ hồi tý hin con cón-học hành-phượt cùng bạn-hẹn hò-ảnh cưới nền Châu âu, Đu bai, Ja pan... liên tiếp nối nhau đã làm thay các đẫn MC (từ hôm bắc rạp tới "giờ phút trọng đại bắt đầu"). Bài ca diễn văn của các MC vui sống động, live mọi nhẽ. Chúng ta đi dự mải dán phong bì có nhân đến phòng cưới để bỏ thùng hình trái tim, tìm gặp người quen ngồi chung mâm cho vui, đáp lễ các phụ huynh cùng đôi Tân lang đến cảm tạ, liếc qua sân khấu một tý rồi rót... Biết đâu công sức của các hoạ sỹ nghiệp dư làm đẹp khuôn hình phòng cưới, aihihi

 

Trân trọng cám ơn quý vị đã đọc bài phiếm.