SINH VIÊN ĐI TẦU HOẢ

Trần Minh Hải K6i

Với bọn sinh viên HN chúng tôi về nhà thường xuyên (cuối tuần, nghỉ hè, Lễ, Tết thời bao cấp 1970-1980). "Phó thường dân" nghèo và đói khát, làm chi có tiền để mua vé, đành trốn vé "lủi như con cuốc" và nhảy tàu hoả.
Thường các Thảo dân về Thủ đô ta, hay nhảy tàu ở các quãng: Đầu cầu, Trần phú, Sinh từ (ối thằng nhảy siêu, vì đã qua tuổi thơ nhảy tàu điện). Chúng tôi học các trường đại học Khu tự trị Việt bắc xưa, có thâm niên với Nhà tàu tuyến Hà nội-Thái nguyên ta khi là SV mấy năm giời. Cánh Xây dựng, Sư phạm mạn Tây bắc có thâm niên với Nhà tàu tuyến Hà nội-Lào cai vân vân và vân vân
Việc trốn vé nhảy tầu của SV các trường ĐH đã là Truyền thống “Lớp anh trước, lớp em sau-đã thành đồng chí rủ nhau Nhảy tàu”. Giá như các thế hệ SV có chiến tích này-can đảm viết ra-sẽ là Cuốn sách trường thiên phóng sự, đạt kỷ lục số lượng các Tác giả biên hồi ức này. Chiến thuật tránh nhân viên nhà tàu soát vé, được bổ sung cập nhật thường xuyên, truyền lại “bí kíp” cho các khóa đàn em.
(Sau này lên trường cũ dăm bận khi đã về hưu, ối tên về bằng tàu hỏa để tìm lại cảm giác ngày xưa. Tôi là một thằng trong số đó, Khỉ thế)
Nhà nước bao cấp tiền ăn cho 1 tên Sinh viên là 18đ/tháng. Vé tàu Hà nội-Lưu xá 1,4đ/lượt, Phụ huynh bao cấp tiền chi tiêu mua sach vở vân vân các cái cho Lũ ta thừa sức méo mặt, nên mỗi khi về nhà: Chúng tôi không còn đường nào lựa chọn.
Đành phải nhảy tàu và trốn vé thôi ! (chiếm tới 60-70% SV nam của các trường ĐH thuở ấy). Nữ sinh đồng môn là phụ tá đắc lực cho món giữ đồ đạc, cho cánh nam giới “Cơ động linh hoạt” trên tầu. Chưa kể số chị em lanh lẹn trốn vé+nhảy tàu cũng như ai kia, chả kém gì.
Thuở ấy tàu hoả đi như rùa bò-người đông như nêm cối-đỗ ga chờ tránh đường có khi vài tiếng…Tàu hoả có đông ta sẽ trèo lên nóc toa, trải ni lon nằm ngồi lố nhố, hè nhau cúi rạp người tránh đường dây điện vắt ngang qua đường tàu.Tàu vắng vẻ, vưà tâm sự với khách đồng hành, mắt đảo như rang lạc quan sát người "nhà tầu", miệng không nưả lời từ chối người bên cạnh “mời cùng ăn quà cho vui”. Chả đếm được bao nhiêu tình iêu xảy ra trên các chuyến tàu hỏa thời ấy!.
Vẫn còn cảm giác náo nức về xuôi đợi ga Gia Lâm, Phúc Yên, Hương canh chờ đường về ga HN chiều thứ bẩy. Tâm trạng nặng nề khi về trường, tàu phăm phăm lên mạn ngược, ánh đèn thành phố mờ xa, đoàn tầu lầm lũi lao vào màn đêm tối đen trung du…
Những chuyến nhảy tàu trốn vé và các ký ức vui xung quanh chuyện đi tàu hoả, rất hay được đăng ràn rạt trong Kỷ yếu SV các trường Đại học phía bắc
Các bãi đổ bộ lần lượt là:
-Trần Phú: đây là bãi đáp nguy hiểm nhất. Bởi lẽ: tầu vừa đổ dốc cầu Long Biên, tốc độ còn nhanh, và bãi đáp vừa ngắn lại vừa hẹp. Đặc biệt, bãi đáp này thường xuyên tối om om. đây là bãi đáp không dành cho người yếu tim.
-Cửa Nam và đường Nam Bộ: đây là 2 bãi đáp lý tưởng nhất. Bởi lẽ: tốc độ tầu bắt đầu giảm để vào ga. Bãi đáp lại vừa rộng, lại vừa có đường chạy hãm đà đủ dài và ta ‘bổ’ từ trên con tầu xuống có khoảng chạy đà.
-Nguyễn Khuyến: bãi đáp cuối cùng, và nguy hiểm thứ nhì vì lẽ: bãi đáp vừa ngắn lại vừa hẹp, lại cũng luôn luôn tối om om. được coi là thập phần nguy hiểm. Bỏi đôi khi gập tầu chạy phăm phăm không hề giảm tốc suốt từ cầu Long Biên, qua các bãi Trần Phú, Cửa Nam, Nam Bộ, làm lực lượng đổ bộ chùn chân không dám bung dù. Vì tốc độ tàu vẫn cao, lực lượng đổ bộ đông đảo, chấp nhận vào Ga tìm kế sau
-Trong các bãi đáp kể ra ở trên còn thiếu 1 “ga” đặc biệt nữa là ga trên cầu Long Biên, gọi là ga nhưng đó chỉ là 1 tấm tôn kích thước cỡ 1x3 m đặt ở đầu cầu, bên cạnh có 1thùng phuy đựng nước cứu hoả, ko có đường chạy đà, khi bổ xuống đây phài dừng ngay và bám vào lan can cầu, nếu còn đà thì rơi xuống sông ngay. Chỉ có một số ít dám xuống ga đầu cầu này-Hạng cao thủ Thượng thừa !
-Các SV truyền nhau Bí kíp nhảy tàu hoả: Khi lao xuống cần nhảy xuôi, hướng mặt phía trước, thân ngả phía sau,khi tiếp đất, thân đang nghiêng, được đà dựng đứng lên-Chuẩn ko cần chỉnh !
Thuộc bài mà vẫn gặp nạn : Tôi thời SV sắm quần Simily (vải khổ1,1m giá 23đ+công may 3đ-mặc tết) nhảy tàu gặp hạn nặng XOÈ ở đoạn Trần Phú, da và xương ko sao, tiếc đau đớn vì tong quần mồi-mất diện Tết !!! giá trị thuở ấy là "ba Kaki bằng một Simily nhé" (Bạn bè đã bình luận "Rách quần, có khi đi kèm với việc 'bong' mất một mối tình, bởi nàng đã chê chàng trai ko còn ăn diện". Với bọn sinh viên xưa nay đã già, nhìn đoàn tàu Điezen nối khách khang trang hú còi rầm rập chạy qua... lại nhớ thời đoàn tàu đầu máy hơi nước Tự lực kéo cả "toa xe chở hàng" chưa bộ đội vào chiến trường và hành khách ngày xưa...Mãi mãi nhớ các cú nhảy tàu bất đắc dỹ vì chẳng có tiền mua vé